Het LIK streeft er naar
om alle informatie over de Nederlandse kranswieren te verzamelen.
Dit betreft verspreiding, standplaatsfactoren, begeleidende waterplanten
en ontwikkelingen van wetenschappelijk onderzoek aan kranswieren.
Hiernaast wil het LIK deze groep waterplanten bekender maken.
Kranswieren zijn lastig te determineren. Ze worden daardoor wel
eens bewust over het hoofd gezien.
Activiteiten LIK
1. Determinatie
Het LIK determineert kranswiermonsters en houdt daarbij rekening
met de nieuwste resultaten van wetenschappelijke onderzoekingen.
Particulieren, gebiedseigenaren en adviesbureaus kunnen kranswiermonsters
ter determinatie opsturen.
2. Beheeradviezen
Het LIK geeft beheeradviezen aan mensen die kranswieren in hun
gebied willen (her)introduceren. Deze adviezen gaan over het scheppen
van geschikte milieus voor kranswieren en het instandhouden van
deze milieus door aanpassingen aan o.a. het maaibeheer, de waterkwaliteit,
het profiel van bodem en oever.
3. Nieuwsbrief
Het LIK geeft de Nieuwsbrief Kranswieren uit. Deze verschijnt onregelmatig, afhankelijk van de aangeboden kopij, maar minstens tweemaal per jaar.
4. Cursus kranswieren determineren
Het LIK verzorgt een
eendaagse cursus kranswieren determineren.
5. Het LIK heeft ook ervaring met het inventariseren van (hogere) water- en oevervegetaties. Ook hiervoor kunt u bij ons
terecht. Hiernaast is er kennis van de taxonomie en ecologie van
zoetwateralgen, zowel van de planktonische,
benthische als de flabcomponent.
Tarieven van determinaties, inventarisaties en beheeradviezen zijn op aanvraag te verkrijgen.
Kranswieren en waterbeheer
Enkele feiten
Kranswieren zijn hoog ontwikkelde groenwieren die voorkomen in
allerlei zoete en brakke wateren. In Nederland komen twintig soorten
kranswieren voor in vier geslachten. Kranswieren zijn indicatoren
voor helder en voedselarm water met rijke levensgemeenschappen.
Ze vertonen vaak een pionierkarakter: onder gunstige omstandigheden
kunnen ze snel tot ontwikkeling komen. Bij verslechterende waterkwaliteit,
meestal gevolgd door vertroebeling, kunnen ze ook snel weer verdwijnen.
Soms vormen kranswieren een stabiele levensgemeenschap, in samenhang
met een goede waterkwaliteit. Belangrijke habitats zijn: duinplasjes,
poldersloten, ondiepe meren en veenpoeltjes. In natuurontwikkelingsprojecten
kunnen kranswieren als pioniervegetatie snel verschijnen in nieuw
ontstane poelen en sloten.
Kranswieren populair bij waterbeheerders
De belangstelling van waterbeherende instanties voor kranswieren
is de laatste jaren sterk gegroeid. Kranswiervegetaties handhaven
en verbeteren systemen met een goede waterkwaliteit met rijke
biotische componenten. Kranswieren groeien vaak bodembedekkend
hetgeen opwerveling van sediment door wind, golven of vissen en
daarmee vertroebeling voorkomt. Ze vullen meestal het onderste
deel van de waterkolom en zijn dus niet hinderlijk voor de watersport.
Kranswieren halen veel voedingsstoffen uit het water en sediment.
Deze voedingsstoffen houden ze vast. Ze concurreren dus met algen
en andere waterplanten om voedingsstoffen. Kranswieren vormen
een habitat voor macrofauna en zijn belangrijk als schuilmogelijkheid
voor roofvissen zoals de snoek en als schakel in de voedselketen
van watervogels zoals de zeldzame krooneend. Waterbeheerders zijn
blij met kranswieren. Alleen weten ze vaak niet met welke soort
ze te maken hebben en wat diens oecologische eisen zijn.
Rapport
In oktober 1994 is een rapport verschenen met de titel: "Historisch
en actueel verspreidingsbeeld van kranswieren in Nederland in
samenhang met waterkwaliteitsfactoren". In dit rapport wordt
van de afzonderlijke soorten kranswieren het verspreidingsbeeld
in Nederland beschreven in drie perioden: vóór 1930,
van 1930-1974 en van 1975-1993. Per soort zijn ook fysische en
chemische standplaatsfactoren verzameld. Voor 18 watermilieuvariabelen
zijn van de meeste soorten de minimale en maximale waarden en
de medianen weergegeven. Hetzelfde is gedaan voor 11 bodemmilieuvariabelen
van vier relatief algemene kranswiersoorten. Met deze studie is
voor Nederland een goed beeld ontstaan van de verspreiding van
kranswieren en van de standplaatseisen. Dit rapport is gratis op te vragen bij het LIK. Het LIK zal de verspreidingsgegevens
van kranswieren in de toekomst bijhouden en de verspreidingskaarten
actualiseren.
Info
Landelijk Informatiecentrum voor Kranswieren
Nationaal Herbarium Nederland
Afdeling Algologie
Postbus 9514
2300 RA Leiden
071-527 47 10 of 06-24 62 80 74
Telefax 071-527 35 11
K.v.K. Amsterdam 3326
8311
ABN-AMRO 6148 4378 2, t.g.v. LIK, Amsterdam
POSTBANK 085 7003, t.g.v. E. Nat, Amsterdam
t.a.v. Drs. Emile Nat
Adviseur:
Dr. Jan Simons
Tarieven op aanvraag